Pytania dot. usług utrzymania czystości w pomieszczeniach i na terenie WSRM

Dotyczy: przetargu nieograniczonego na świadczenie usług utrzymania czystości w pomieszczeniach i na terenie WSRM w Łodzi.

Na podstawie art. 38 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych z dnia 29.01.2004 r.  (Dz. U. z 2015 r., poz. 2164), Zamawiający informuje, iż w ramach przedmiotowego postępowania zgłoszone zostały zapytania odnośnie przedmiotu zamówienia następującej treści:

Pytanie 1

?Czy Zamawiający uzna warunek doświadczenia za spełniony, jeżeli oferent przedstawi trzy usługi zrealizowane w placówkach służby zdrowia, z czego jedna na powierzchniach wewnętrznych

i zewnętrznych, dwie na powierzchniach wewnętrznych oraz dwie, z których każda z wewnętrznymi powierzchniami biurowymi i przyległymi terenami zewnętrznymi??

Odpowiedź:
Zamawiający uzna powyższy warunek doświadczenia za spełniony.

Pytanie 2

?W związku z w/w postępowaniem zwracam się z prośbą o zmianę sposobu oceny ofert poprzez rezygnację z kryterium oceniającego wysokość gwarantowanej stawki odpisu płatności na PFRON w całym okresie obowiązywania umowy.

Z art. 91 ust. 3 ustawy Pzp, wynika, że kryteria oceny ofert nie mogą dotyczyć właściwości wykonawcy,                  a w szczególności jego wiarygodności ekonomicznej, technicznej lub finansowej. Posiadanie zaś przez wykonawcę uprawnienia do udzielania odpisu we wpłatach na PFERON w ogóle, jak i co do wysokości, wynika zaś z właściwości ? cech jakie posiada dany wykonawca.  Aby udzielić swemu kontrahentowi przedmiotowego odpisu we wpłatach na PFRON wykonawca musi być do tego uprawniony zgodnie z przepisami ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Posiadanie przez wykonawcę uprawnienia w tym przedmiocie decyduje o tym, iż jest to jego właściwość podmiotowa. Zauważyć zaś należy, że z art. 91 ust. 2 ustawy Pzp, kryteria oceny ofert mogą odnosić się jedynie do przedmiotu zamówienia.

Odnoszącą się do zamówień zastrzeżonych z art. 22 ust. 2 Pzp ? z czym, co wynika z pkt VIII ppkt 5 SIWZ, nie mamy do czynienia. Mianowicie: Zauważyć należy, że zastrzeżenie przez Zamawiającego w dokumentacji postępowania wymogu zapewnienia Zamawiającemu odpisu we wpłatach na PFRON (niezależnie od tego czy wymóg ten jest ujęty jako kryterium oceny oferty) jest także w okolicznościach niniejszego postępowania niedopuszczalne. Zważyć w pierwszej kolejności trzeba na to, że w niniejszym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego Zamawiający nie skorzystał z uprawnienia nadanego mu przez ustawę w art. 22 ust. 2 ustawy Pzp. Jak zaś podnosi się w literaturze przedmiotu (J. Andała ? Sępkowska, Obowiązek zatrudniania osób niepełnosprawnych przez wykonawcę zamówienia publicznego, ABC, Lex) oraz w urzędowych wyjaśnieniach (publikacja Urzędu Zamówień Publicznych pt. Aspekty społeczne w zamówieniach publicznych. Podręcznik. Wydanie drugie zmienione i rozszerzone, Warszawa 2015): ?Zgodnie z artykułem 22 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych pracodawca może uzyskać obniżenie wpłat dokonywanych na PFRON w przypadku, gdy dokonuje zakupu usługi, z wyłączeniem handlu, lub produkcji pracodawcy zatrudniającego, co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, który osiąga wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych będących: 1) osobami niepełnosprawnymi zaliczonymi do znacznego stopnia niepełnosprawności lub 2) osobami niewidomymi, psychicznie chorymi lub upośledzonymi umysłowo lub osobami z całościowymi zaburzeniami rozwojowymi lub epilepsją ? zaliczonymi do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności ? w wysokości co najmniej 30%. Powyższe uprawnienie może zostać zrealizowane w przypadku udzielenia przez instytucję zamawiającą zamówienia zastrzeżonego przy równoczesnym spełnieniu określonych powyżej warunków dotyczących zakresu przedmiotu zamówienia oraz stanu zatrudnienia u wykonawcy wykonującego zamówienie zastrzeżone. Korzyści związane ze zmniejszeniem wpłat na PFRON nie powinny być jednak wskazywane w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, gdyż są to elementy niezwiązane z przedmiotem zamówienia i niepodlegające wykonaniu w ramach realizacji zamówienia publicznego.?

Jak zatem wynika z powyższego, możliwość skorzystania przez Zamawiającego z dobrodziejstwa w postaci ulg we wpłatach na PFRON aktualizuje się jedynie wówczas, gdy zamawiający dokonał zastrzeżenia, o którym mowa w art. 22 ust. 2 ustawy Pzp. Nie bez powodu autorzy przywołanych wyżej poglądów stwierdzili, że wzbronione jest ujmowanie tego rodzaju zapisów (dotyczących ulgi we wpłatach na PFRON, zwłaszcza je wysokości) w dokumentacji postępowania.  Uzasadnione jest to tym, że udzielenie ulgi oraz jej wysokość zależy to od wielu zmiennych czynników, niezależnych od wykonawcy takich jak regulacje prawne, wysokość sprzedaży usług, zapłata wynagrodzenia za usługi przez Zamawiającego. Działanie Zamawiającego narusza zasadę uczciwej konkurencji.

Odpowiedź:

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy Prawo Zamówień Publicznych zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Ustęp 2 powyższego przepisu wymienia wśród innych kryteriów oceny ofert społeczne aspekty przedmiotu zamówienia. Kryteria społeczne to m.in. korzystanie z pracy osób zagrożonych wykluczeniem z rynku pracy. Jego zastosowanie polega zatem na preferowaniu oferty, która proponuje niezależnie od tego, od kogo pochodzi, korzystanie z pracy osób z grupy społecznej, na której zatrudnieniu zależy sektorowi publicznemu. Nie ulega wątpliwości, że wyszczególnienie

w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, kryterium oceny oferty polegającego na posiadaniu uprawnień do udzielenia ulgi we wpłatach na PFRON mieści się w zakresie przedmiotowym społecznych aspektów przedmiotu zamówienia. Zamawiający, zainteresowany posiadaniem powyższych uprawnień przez wykonawcę ? wynikających z posiadania odpowiedniej struktury zatrudnienia osób niepełnosprawnych ? może uważać za zasadne wprowadzenie takiego kryterium społecznego do specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Poza kreacją miejsc pracy dla grupy osób mających trudności na rynku pracy, kryterium to jest ściśle powiązane z ekonomicznymi aspektami wyłonienia danego wykonawcy, powodując obniżenie ceny usługi.

Nietrafny jest zarzut zainteresowanego postepowaniem, że wprowadzone kryterium oceny oferty dotyczy właściwości wykonawcy. Wprowadzone kryterium ściśle koresponduje z przedmiotem zamówienia i nie dotyczy takich okoliczności jak wiarygodność ekonomiczna, techniczna czy finansowa. WSRM w Łodzi nie narusza więc dyspozycji przepisu art. 91 ust. 3 ustawy Prawo Zamówień Publicznych.

Należy zauważyć brak tożsamości między wprowadzonym do specyfikacji istotnych warunków zamówienia, uprawnienia wykonawcy do udzielenia ulgi na PFRON jako kryterium oceny oferty,

a rozwiązaniem przewidzianym w art. 22 ust. 2 ustawy Prawo Zamówień Publicznych. Ta ostatnia możliwość przede wszystkim znajduje zastosowanie na etapie ogłoszenia o zamówieniu publicznym. Ponadto przepis ten dotyczy materii ograniczenia ram podmiotowych dla uczestników przetargu. W jego oparciu zamawiający może dokonać zastrzeżenia, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wyłącznie podmioty, zatrudniające w wymiarze większym aniżeli 50 % pracowników niepełnosprawnych. WSRM w Łodzi nie skorzystał z przewidzianego w tym przepisie rozwiązania, mającego charakter fakultatywny. Tym samym nie zakreślił zakresu podmiotowego uczestników postępowania o udzielenie zamówienia. Aspekt społeczny został wprowadzony w tym przypadku przez zamawiającego tylko w odniesieniu do kryterium oceny ofert. Wypada podkreślić w tym miejscu, że przesłanki zawarte przez ustawodawcę w art. 22 ust. 2 u.p.z.p. różnią się zasadniczo od tych, które warunkują dysponowaniem przez dany podmiot uprawnieniem do udzielenia ulgi we wpłatach na PFRON. Ustawodawca nie zamknął zatem udzielającemu zamówienia możliwości kształtowania poziomu zatrudnienia osób niepełnosprawnych u wykonawcy na poziomie odpowiedniego kryterium oceny oferty w ramach tzw. społecznego aspektu oceny tej oferty.

Zasygnalizować należy również kwestię istnienia daleko idących wątpliwości co do właściwej klasyfikacji przedmiotu zamówienia przez pryzmat art. 5 ust. 1 u.p.z.p. Zgodnie bowiem z załącznikiem nr 1 do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 stycznia 2010 r. w sprawie wykazu usług o charakterze priorytetowym i niepriorytetowym brak jest uzasadnionych podstaw do zakwalifikowania usługi stanowiącej przedmiot zamówienia jako usługi priorytetowej mieszczącej się w zakresie zdefiniowanym w pkt 16 tabeli. Przyjęcie, że zamawiana usługa nie ma charakteru priorytetowego, oznaczałoby w świetle art. 5 ust. 1 u.p.z.p., że zamawiającego nie obowiązywałby zakaz ustalania kryteriów oceny ofert na podstawie właściwości wykonawcy oraz przesłanek wyboru trybu negocjacji z ogłoszeniem, dialogu konkurencyjnego oraz licytacji elektronicznej.

W związku z powyższym zamawiający podtrzymuje kryteria oceny ofert zawarte w SIWZ.

Dyrektor ds. Administracyjnych
WSRM w Łodzi
Witold Olszewski